Żelazo sukrosomalne
W dzisiejszych czasach piękny uśmiech to jeden z najważniejszych elementów naszego wizerunku. To, czy nasze zęby są białe, proste i zadbane wpływa na odbiór w oczach innych ludzi, ale także na nasz własny komfort, a przede wszystkim zdrowie.
Problemy z uzębieniem najczęściej towarzyszą nam latami, dlatego wyłącznie kompleksowe podejście do tematu – zarówno leczenia, jak i profilaktyki nieprawidłowości, ma kluczowe znaczenie. Pamiętajmy o wizytach kontrolnych u stomatologa minimum raz w roku, a w razie wystąpienia określonych wskazań nie bójmy się odwiedzić również ortodonty, czyli specjalisty zajmującego się leczeniem wad zgryzu, wad szczęki czy korygowaniem różnych innych nieprawidłowości zębowych. Te i inne wskazania, fachowo zdiagnozowane przez lekarza, mogą wymagać zastosowania odpowiedniego aparatu ortodontycznego.
Kiedy lekarz zaleca aparat ortodontyczny?
Choć dla większości z nas powody noszenia aparatu wydają się głównie związane z estetyką, taka forma leczenia zębów ma przede wszystkim na celu modyfikację nieprawidłowości, które mogą prowadzić do np. nadmiernego ścierania się zębów (gdy mowa o problemach ze zgryzem). Zęby, gdy są właściwie ułożone, nie nachodzą na siebie, nie wywołują żadnych objawów bólowych i przede wszystkim umożliwiają nam prawidłowe dbanie o ich higienę – mycie, pielęgnację, a tym samym zmniejszenie ryzyka pojawienia się chorób, takich jak próchnica czy stany zapalne.
Skąd się biorą wady zgryzu?
Wady zgryzu, które najczęściej motywują ortodontów do rozważenia założenia pacjentowi aparatu, towarzyszą pacjentom od dziecka. Zdarza się również, że przez lata „pielęgnujemy” niektóre nawyki, które przez przyzwyczajenie mogą prowadzić do zaburzeń – chociażby obgryzanie paznokci lub zasysanie policzków, a także nerwowe przygryzanie szczęki. To wszystko może prowadzić do wad zgryzu, takich jak tyłozgryz, przodozgryz, czy popularna szparowatość zębów.
Rodzaje aparatów nazębnych
Wybór dostępnych na rynku medycznym aparatów wciąż rośnie. Producenci starają się, aby nowsze produkty w jak najmniejszym stopniu utrudniały codzienne funkcjonowanie użytkowników. Wyróżnia się aparaty stałe oraz ruchome, co jest zależne od czasu ich stosowania bez przerwy.
Aparaty ruchome to takie, które można samodzielnie zakładać i zdejmować w domu. Są szczególnie przydatne w leczeniu wad zgryzu dzieci i młodzieży (w wieku 4-12 lat z zębami mlecznymi) i wykazują skuteczność w leczeniu drobnych wad, które nie wymagają znacznego przesunięcia zębów. W przypadku osób dorosłych najczęściej stosuje się aparaty stałe, które są dokładnie dopasowane do ich potrzeb i dodatkowo modyfikowane już w jamie ustnej, podczas kontroli ortodontycznych. Wśród nich wyróżnić można aparaty tradycyjne (z tzw. gumeczkami), aparaty samoligaturujące (bez gumeczek), aparaty lingwalne (które są najmniej zauważalne przez otoczenie ze względu na wewnętrzne umiejscowienie znacznej części aparatu).
Czy aparat ortodontyczny jest dla każdego?
O konieczności i wskazaniach do stosowania aparatu zawsze decyduje profesjonalista, dlatego podczas wizyty u ortodonty powinniśmy pamiętać o wskazaniu wszystkich chorób przewlekłych i stosowanych leków. Mimo tego, że coś może wydawać się nam niezwiązane z chorobami zębów, dla lekarza taka informacja często okazuje się bardzo istotna.
Występuje wiele przeciwwskazań do założenia aparatu, jednak najczęstsze to choroby związane z obniżeniem odporności organizmu (np. białaczka), podczas których każda infekcja, także w jamie ustnej może stanowić duże zagrożenie – w przypadku aparatu ryzyko się zwiększa, ponieważ trudniej zadbać o perfekcyjną higienę. Przeciwwskazaniem do noszenia aparatu są również wszelkie stany zapalne w jamie ustnej – aparat podrażniając śluzówkę może je pogłębiać. Dodatkowo, zwraca się uwagę, by z aparatów zrezygnowały osoby z chorobami miazgi zęba, przyzębia, z cukrzycą, czy zaburzeniami hormonalnymi - korygowanie zgryzu za pomocą aparatu wśród tych pacjentów nie przebiega właściwie.
Warto jednak pamiętać, że osoby, które są pod stałą opieką poradni i stosują leki mające na celu wyrównanie gospodarki hormonalnej czy cukrowej, mogą warunkowo mieć założony aparat.
Jeśli chodzi o stosowanie leków, ortodonci zwracają uwagę głównie na preparaty przyjmowane w leczeniu osteoporozy, które mogą utrudniać prawidłowe działanie aparatu na kości zębowe.
Higiena jamy ustnej przy aparacie
Założenie aparatu dla większości pacjentów oznacza istotne zmiany w codziennym dbaniu o higienę jamy ustnej. Na szczęście wszelkie najważniejsze wskazówki podaje lekarz podczas pierwszego zabiegu założenia aparatu. To, co najważniejsze, to fakt, że dbanie o higienę wymaga w takiej sytuacji znacznie większej dokładności. Wynika to z faktu, że w szczeliny zarówno międzyzębowe, jak i między elementami aparatu, z łatwością dostaje się jedzenie, które spożywamy. Przez to, każdorazowe mycie zębów po posiłku okazuje się konieczne. W tym celu wykorzystuje się zwykłe szczoteczki i pasty do zębów, ale również specjalistyczne szczoteczki, które umożliwiają dostęp do najmniejszych zakamarków. Poranne i wieczorne mycie zębów powinno być szczególnie dokładne. Dodatkowo, pacjentom ortodontycznym poleca się stosowanie nici dentystycznej w tych miejscach, gdzie jest to możliwe.
Dieta z aparatem
Zaraz po założeniu aparatu pacjenci z reguły czują dyskomfort. Zęby stają się bardzo wrażliwe i taki efekt jest zauważalny zazwyczaj przez pierwsze kilka dni (również po kolejnych, kontrolnych modyfikacjach aparatu u lekarza). Wówczas spożywanie niektórych pokarmów może sprawiać ból i dyskomfort. Dlatego, przynajmniej na początku przygody z aparatem warto wybierać produkty miękkie, półpłynne. Unikajmy jednak dań które się kleją – te utrudnią nam czyszczenie zębów i aparatu.
Dodatkowo, pamiętajmy, że w jamie ustnej mogą pojawić się drobne podrażnienia lub rany. W takim przypadku powinniśmy zrezygnować z kwaśnych i ostrych potraw, które mogą zwiększać stan zapalny.
Na szczęście z czasem zęby, jak i błona śluzowa jamy ustnej się przyzwyczają i dietę można stopniowo rozszerzać.
Problemy wywołane aparatem ortodontycznym
Tak jak już wspomnieliśmy, ze względu na charakterystyczną budowę aparatu ortodontycznego, a także obecność twardych elementów, osoby, które mają założone aparaty, powinny zwracać szczególną uwagę na dokładną higienę jamy ustnej, ale także ograniczenie ryzyka podrażnień błony śluzowej. Lekarze stomatolodzy i ortodonci polecają stosowanie w tym celu specjalnego wosku do aparatów ortodontycznych, ale także płukanek roślinnych. Dobrą alternatywą dla wosku są również żele o działaniu powlekającym, które przyspieszają gojenie się ran po aparacie i ograniczają występowanie kolejnych podrażnień.
Żele powlekające przy aparacie
Produkty z kwasem hialuronowym to obecnie jedne z najczęściej polecanych opcji dla pacjentów stomatologicznych i ortodontycznych. Takie żele są świetnie tolerowane przez pacjentów, niezależnie od wieku i rodzaju pojawiających się problemów.
Wybierając żel z kwasem hialuronowym zwróćmy uwagę, by w swoim składzie zawierał wyłącznie wysokocząsteczkowy kwas hialuronowy, który będzie w większym stopniu przylegał do błon śluzowych. W takich produktach nie powinno być zbędnych dodatków, które mogą być szkodliwe dla zdrowia (alkoholu, cukru, barwników itp.). Oprócz efektu powlekającego, będą one również ograniczać szkodliwe działanie bakterii na błonę śluzową jamy ustnej (działanie hialuronidaz), a także wspierać gojenie już występujących ran.
