W czasie ciąży powinnaś dbać o odporność! W ciągu tych pięknych dziewięciu miesięcy Ty i Twoje maleństwo jesteście szczególnie narażeni na wszechobecne infekcje drobnoustrojowe. W ciąży układ odpornościowy powinien działać wyjątkowo sprawnie, dla zdrowia mamy i dziecka. Ale spokojnie, nie musisz izolować się od świata przez całe 40 tygodni ciąży. Aby układ immunologiczny kobiety ciężarnej pracował prawidłowo, przyszła mama powinna wdrożyć trzy budujące odporność organizmu kobiety ciężarnej filary: odpowiednią dietę, unikanie stresu i umiarkowaną aktywność fizyczną.

Zdrowie przyszłej mamy buduje odporność dziecka

W czasie ciąży organizm przyszłej mamy przestawia się na zupełnie inne tryby. Zachodzą spore zmiany zarówno w anatomii ciała jak i w pracy układu immunologicznego. Z jednej strony nosisz pod serduszkiem kochane maleństwo, za którego zdrowie odpowiada Twoje ciało, a z drugiej strony dziecko dla Twojego organizmu jest trochę "obce" i przez cały okres ciąży układ immunologiczny musi Je tolerować - ma przecież nie tylko Twoje geny, ale również geny Tatusia :)

Nie stresuj się, odpoczywaj kiedy tylko możesz. Wszystkie Twoje decyzje mają wpływ na to, jak ukształtowana zostanie odporność Twojego dziecka. Szczególną uwagę zwróć na higienę snu. W pierwszych miesiącach ciąży przyszła mama potrzebuje go znacznie więcej. Zbyt mała ilość snu może zmniejszać odporność organizmu kobiety w ciąży, powoduje rozdrażnienie i stres, a stres uwalnia w organizmie kortyzol, który, gdy jest go za dużo, wręcz wyłącza układ odpornościowy!

A poza tym, w czasie ciąży, unikanie spania jest wręcz zbrodnią przeciwko damskiej części ludzkości! Ciąża, to zarazem piękny początek macierzyństwa, ale i początek końca beztroskiego wylegiwania się w łóżku, dlatego korzystaj póki możesz.

Jeśli palisz, to w okresie ciąży należy zrezygnować z papierosów. Składniki tytoniowe przenikając przez łożysko zwiększają podatność na częstsze infekcje dróg oddechowych u maleństwa. Nie jest prawdą, że nagłe zaprzestanie palenia ma negatywne przełożenie na płód, wręcz przeciwnie. Nie ma żadnych poważnych skutków ani objawów odstawiennych natychmiastowego rzucania palenia.

Przyszła mama powinna też zwrócić uwagę na otoczenie. I nie mam tu na myśli zatroskanej teściowej, a miejsca w których odpoczywa. Hałas, zatłoczone miejsce w ciąży mają duży wpływ na to, jak efektywny jest odpoczynek.

Aktywność fizyczna a wspieranie odporności.

W zdrowym ciele zdrowy duch! Jeśli Twoja ciąża przebiega prawidłowo, a lekarz nie widzi przeciwwskazań, zadbaj by w Twoim harmonogramie dnia nie zabrakło czasu na dłuższy spacer, jogę, pilates czy nawet pływanie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca 30 minut ćwiczeń dla dobrej odporności organizmu. Te ćwiczenia Cię nie obciążą, a wykonując je regularnie zwiększysz swoją odporność, bo zwiększy się ilość komórek odpornościowych (makrofagów), dzięki którym podczas infekcji uruchamiana jest odporność komórkowa. Zapytasz zapewne cóż to takiego? Jest to reakcja przeciwciał, które zwalczają patogeny wewnątrzkomórkowe. W trakcie dziewięciu miesięcy ciąży organizm naturalnie zmniejsza wytwarzanie przeciwciał odpowiedzi komórkowej, dlatego regularne ćwiczenia o umiarkowanym nasileniu z pewnością wzmocnią odporność kobiety spodziewającej się dziecka.

Naturalne wspieranie odporności w czasie ciąży - jakie znaczenie ma zdrowa dieta?

Odporność pochodzi z brzucha - tak można by w skrócie podsumować. Dieta kobiety ciężarnej wpływa na rozwój układu odpornościowego zarówno jej, jak i dziecka. Z odpornością przyszłej matki związany jest rozwój prawidłowego funkcjonowania odporności maluszka. Za budowę komórek układu odpornościowego odpowiada cała masa składników mineralnych i witamin. Odpowiednia dieta przyszłej mamusi wymaga pewnych zmian w stosunku do diety sprzed ciąży. Warto pamiętać, by dieta kobiety w czasie ciąży była różnorodna i opierała się o produkty bogate w składniki odżywcze. Zbilansowana dieta wspiera odporność. W ciąży nalezy zadbać, by w diecie wzmacniającej odporność znalazło się jak najwięcej produktów pełnoziarnistych, warzyw i owoców pełnych witamin i minerałów. Szczególne znaczenie wśród mikro i makroelementów niezbędnych do prawidłowego rozwoju układu odpornościowego ma witamina C. Jest ona odpowiedzialna zarówno za powstawanie komórek odpornościowych (bierze udział w syntezie interferonów odpowiedzialnych za walkę układu immunologicznego z wirusami) oraz aktywuje je do działania (uruchamia komórki NK, które stanowią główną obronę przed drobnoustrojami). Najlepszym źródłem witaminy C są oczywiście owoce cytrusowe, ale nie brakuje jej również w papryce, pomidorach, brokułach czy kalafiorach. Dlatego też dieta przyszłej mamy powinna uwzględniać te owoce i warzywa w ogromnej ilości. Produkty, warte włączenia do jadłospisu, które są w czasie ciąży źródłem składników odżywczych to orzechy, jaja i awokado.

Do grupy witamin wspierających odporność należą również witaminy A, D i E, znajdziemy je w nabiale i mięsie oraz w produktach oleistych (masło, oliwy). Niedobór witamin nie tylko tylko zaburza sprawność odpowiedzi immunologicznej, ale może też doprowadzić do rozwoju takich chorób jak krzywica czy szkorbut u przyszłej mamy i maluszka, dlatego też mama w ciąży powinna przyjmować witaminę C w dawce 85mg, D w ilości 2000j, witaminę A- 1250 mikrogramów, a witaminę E w dawce 19mg na dobę.

W ciąży warto także zwrócić uwagę na kwasy omega - DHA i EPA. Dzienna porcja kobiety ciężarnej powinna być zwiększona o 150-200mg kwasów DHA w stosunku do wyjściowej wartości sumy DHA i EPA, która wynosi 250mg. Nienasycone kwasy tłuszczowe, zawarte w dużej ilości w rybach morskich oraz roślinach oleistych (nasiona lnu, orzechy), mają nie tylko znaczenie w rozwoju układu nerwowego maleństwa, ale także wpływają na funkcje obronne organizmu i chronią przed rozwojem alergii. Zwłaszcza w trzecim trymestrze ciąży, organizm mamy wymaga więcej NNKT, należy więc zwiększyć ilość spożywanych ryb, bo to w tym czasie maluszek przyswaja największą dawkę DHA i EPA z organizmu mamy.

W czasie ciąży należy unikać wysokoprzetworzonej żywności. Ogranicz fast foody, bo zamiast zapewinać właściwą ilość witamin, minerałów i błonnika pokarmowego, są dostawcą jedynie pustych kalorii (a te kalorie zamieniają się w niechciany tłuszczyk) i wolnych rodników, a one z kolei obniżają naturalne funkcje obronne i zaburzają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Szczepienia

To niewątpliwie najtrudniejszy temat, o którym w czasie ciąży rozmawiamy, aczkolwiek niezwykle ważny i warty poruszenia. Jeśli jesteś w grupie kobiet planujących ciążę, a dotychczas ani nie chorowałaś, ani nie zostałaś zaszczepiona przeciw różyczce, odrze, śwince czy ospie wietrznej koniecznie skonsultuj to ze swoim ginekologiem. Te choroby, jeśli w czasie ciąży nieszczęśliwie Cię dopadną, mogą wyrządzić ogromną krzywdę Twojemu maleństwu. Szczególnie różyczka, kiedy pojawi się w pierwszym trymestrze ciąży generuje ogromne ryzyko wystąpienia nieodwracalnych uszkodzeń płodu.

W okresie ciąży, szczególnie ciężko, przechodzi się zakażenia krztuścem. Podanie dawki przypominającej szczepionki nie tylko zmniejszy ryzyko zachorowania przyszłej mamy, ale również sprawi, że dostarczymy przeciwciała do niedojrzałego jeszcze układu immunologicznego dziecka, przez co zapewnimy ochronę noworodkowi na czas, kiedy maleństwo nie będzie mogło być zaszczepione. Niebezpieczne są również zakażenia WZW typu B i grypa. Szczepienia przeciw tym chorobom są zalecane niezależnie od wieku ciąży.

Wzmacniania odporności nigdy za wiele, czyli co jeszcze w czasie ciąży warto rozważyć?

Suplementacja witamin w czasie ciąży na dobre wpisała się w kanony tego wspaniałego okresu :) Świadomość tego, w jak dynamicznym świecie pełnym wyzwań przyszło nam wcielać się w rolę matki (a najpierw w czas ciąży), przyczyniła się do stworzenia preparatów, które zapewnią wsparcie prawidłowej pracy układu immunologicznego w sposób bezpieczny dla przyszłej mamy i jej dziecka. Suplementy diety dostępne na rynku skoncentrowane są na bogatym składzie i przyswajalności. Sięgając po preparaty uzupełniające w ciąży składniki mineralne i witaminy zwróć uwagę na to, by w ich składzie znajdowały się odpowiednie ilości mikro i makroelementów takich jak: witaminy A, D, E, C, witaminy z grupy B, kwas foliowy, cynk, selen, żelazo. Najlepiej, aby zalecana dzienna porcja oscylowała w granicach jednej - dwóch kapsułek, saszetek. Ważne jest jednak, aby suplementacja preparatami z apteki uzupełniała dietę, a nie była jedynym źródłem składników odżywczych. W końcu suplementy mają za zadanie uzupełnić niedobory w diecie ciężarnych kobiet, a nie zastępować prawidłowe odżywianie.

Z budowaniem odporności jest trochę tak, jak z konstruowaniem domku z klocków. Wszystkie elementy muszą do siebie pasować i żadnego nie może zabraknąć.

My życzymy, aby ta oraz inne "klockowe konstrukcje" (a będzie ich wiele, gdy maluszek pojawi się na świecie!) były stabilne i niezniszczalne jak Fort Knox.

Ewelina Sobczak


Jest absolwentką Uniwersytetu Medycznego w Łodzi na Wydziale Farmaceutycznym. Osoba z wieloletnim doświadczeniem, lubi stale poszerzać swoją wiedzę. Prywatnie miłośniczka wszelkiego rodzaju roślinności. Obecnie jest kierownikiem hurtowni w firmie farmaceutycznej.