Co Polacy lubią robić w słoneczne, ciepłe dni? Oczywiście grillować! Majówka to czas, który spędzamy w gronie rodziny i przyjaciół. Takie spotkania, gdzie w powietrzu unosi się zapach grillowanego mięsa, nie mogą odbyć się bez chrupiącej karkówki czy pysznej grillowanej kiełbaski. Jednak czy jedzenie grillowanych potraw może być zdrowe? Jak zdrowo grillować mięsa, ryby i warzywa, aby nie wpłynęło to negatywnie na nasze zdrowie?

Grillowanie to okazja do spotkań z rodziną i przyjaciółmi. To świetny sposób na relaks poza miastem i miłe spędzenie wieczoru. Niestety Polacy często mają niezdrowe przyzwyczajenia żywieniowe w przypadku grillowanych potraw. Czasami po zjedzeniu grillowanego mięsa pojawia się niestrawność, wzdęcia i bóle brzucha. Powodem może być nie tylko niezdrowe jedzenie, ale również sposób grillowania tłustych mięs. Dlatego powinniśmy przestrzegać kilku zasad zdrowszego grillowania, aby uniknąć szkodliwych substancji i szkodliwych związków, które mogą przedostać się do organizmu wraz z potrawami.

Zdrowe grillowanie - czy to możliwe?

Grillowane potrawy z reguły nie są super zdrowe. Spożywanie grillowanej żywności ociekającej tłuszczem, do tego musztarda, ketchup i pszenna bułeczka to gotowy przepis na niestrawność i problemy ze strony układu pokarmowego. Świeże powietrze i aromat grillowanego mięsa dodatkowo pobudzają nasz apetyt i zwykle nie kończymy naszej biesiady na jednej porcji.

Niezbyt częste spożywanie grillowanej żywności raczej nam nie zaszkodzi. Ale grillowanie grillowaniu nierówne i możemy ograniczyć niezdrowe składniki, zamieniając je na produkty mniej tłuste i bardziej wartościowe. Jak powinno wyglądać zdrowe grillowanie? Wystarczy zrezygnować z niezdrowych, kalorycznych dodatków. Nawet, gdy jesteś na diecie możesz zjeść grillowane potrawy, jeśli tylko zamiast kaszanki czy kiełbaski rzucisz na ruszt rybę lub grillowane warzywa.

Nie bez znaczenia jest również samo przygotowanie grilla i sposób grillowania. Tłuszcz, który spada na rozżarzony węgiel powoduje emisję szkodliwych substancji, takich jak węglowodory aromatyczne. Przypalone potrawy, zapach rozpałki czy spalony w ogniu tłuszcz powodują, że do naszego organizmu przedostają się rakotwórcze substancje.

Zatem, czy zdrowe grillowanie jest możliwe? Tak, jeśli poznasz kilka prostych zasad zdrowszego grillowania.

Rodzaj grilla ma znaczenie

To, jakiego rodzaju grilla używasz ma duży wpływ na jakość potraw. Jaki najlepiej wybrać grill? Jeśli masz możliwość zrezygnuj z grilla węglowego i postaw na grill elektryczny, który jest najzdrowszym rodzajem grilla. Dobrym wyborem jest także grill gazowy. Spalanie węgla drzewnego powoduje emisję zanieczyszczeń powietrza, a dodatkowo to długa lista szkodliwych substancji osadzających się na powierzchni grillowanych potraw. Niebezpieczny jest także tłuszcz, który skapuje do ognia. Opary potraw grillowanych unoszą się ku górze wydzielając wiele szkodliwych związków. To wynik poddawania żywności działaniu wysokiej temperatury oraz kontaktu z dymem. Niezależnie od tego, jaki rodzaj grilla wybierzesz unikaj wycieku tłuszczu bezpośrednio do ognia czy na rozżarzony węgiel.

Wybór podpałki

Niebezpieczne mogą być także wszelkiego rodzaju produkty używane do rozpalania grilla węglowego. Na jakość potraw grillowanych ma wpływ rodzaj użytego węgla i podpałki. Dobra podpałka jest naturalna, odpowiednio przygotowana i nie zawiera toksyn oraz nie wydziela zapachu. Podczas grillowania należy poczekać, aż podpałka wypali się do końca, a na węglu pojawi się szary nalot. Do rozpalania grilla nie wolno używać papieru, ponieważ może znajdować się na nim farba drukarska, która przy spalaniu może wydzielać szkodliwe substancje rakotwórcze. Pod wpływem wysokiej temperatury uwalnia się wiele szkodliwych związków. A nikt z nas nie chciałby zjeść grillowanego mięsa z całą tablicą Mendelejewa.

Jeśli masz możliwość wybrać grill elektryczny, wybór rodzaju podpałki nie będzie już dla Ciebie problemem, a ogólne zasady grillowania są podobne.

Czysty grill to podstawa

Naucz się zdrowo grillować mięsa. Czysty grill to zdrowy grill, dlatego unikaj brudnej powierzchni grillowej. To właśnie od dokładnego wyszorowania grilla powinniśmy zacząć naszą biesiadę. Zaschnięte resztki tłuszczu na powierzchni grilla, pod wpływem wysokiej temperatury, również mogą wydzielać sporo szkodliwych substancji oraz związki rakotwórcze.

Jak zdrowo grillować mięsa?

Ważny jest sam sposób grillowania żywności. Jeśli wybierasz tradycyjny grill, wtedy unikaj grillowania mięsa bezpośrednio nad ogniem. Grilluj zawsze nad żarem, ciepło unoszące się nad grillem upiecze mięso. Gdy w czasie grillowania potraw zauważysz, że żar przygasł, nie dodawaj żadnej podpałki.

Starajmy się także nie kłaść mięsa bezpośrednio na powierzchni grillowej. Grillowane produkty nie powinny dotykać bezpośrednio rusztu. W przypadku gdy wybierasz tradycyjny grill, użyj tacek aluminiowych. Unikaj wycieku tłuszczu bezpośrednio na ogień lub węgiel. Dym, który uwalnia się pod wpływem tłuszczu skapującego bezpośrednio na węgiel może zawierać substancje rakotwórcze.

Jakie mięso wybrać na grilla?

Rodzaj grillowanej żywności ma znaczenie. Grillować możemy prawie każdy rodzaj mięsa, ale to, jakie wybierzemy, ma wpływ na nasze zdrowie. Pamiętajmy, że grillowane czerwone mięso jest tłuste, dlatego dietetycy polecają do grillowania chude mięso. Na grilla wybieraj lekkostrawne mięsa z kurczaka albo indyka. Takie mięso jest również niskokaloryczne i na pewno zdrowsze od tradycyjnej karkówki czy kaszanki. Jak przygotować grillowane mięsa drobiowe, aby nie były suche? Najlepiej zamarynować mięso dzień wcześniej, wtedy będzie ono bardziej soczyste.

Nie znaczy to jednak, że mamy do końca życia unikać grillowania tłustych mięs. Od czasu do czasu możemy dołączyć do naszego grillowego menu również czerwone mięso, które jest bogatym źródłem żelaza. Ważne, aby nie jeść go zbyt często i zbyt dużo.

Czy gotowe produkty to dobry pomysł?

Raczej nie. Unikajmy gotowej żywności na grilla. W sklepach możemy kupić produkty z dużą ilością przypraw w różnych smakach, ale najlepiej i najzdrowiej marynowaniem mięs zająć się samemu. Do marynaty możemy użyć ziół, takich jak: tymianek, oregano, rozmaryn, kolendra czy jałowiec. Doskonały do mięsa grillowanego jest także czosnek. Unikajmy także grillowania mięs peklowanych. Produkty trzymane kilka dni w roztworze soli lepiej nadają się do wędzenia niż grillowania.

Nie mieszaj grillowanych mięs z surowym!

To złota zasada każdego grillowania. Nie mieszajmy kawałków grillowanego mięsa z mięsem jeszcze nieupieczonym. Za każdym razem wymieniaj tackę na nową, aby uniknąć wycieku tłuszczu, który powstał po poprzednim kawałku mięsa. Tnij mięso na małe kawałki, w ten sposób szybciej się upieką. Używając termometru kuchennego możesz sprawdzić, jaką temperaturę ma mięso i uniknąć niedopieczonych kawałków. Nie jedzmy przypalonego mięsa. W przypalonych kawałkach jest bardzo duże stężenie szkodliwych związków.

Postaw na ryby

Tradycyjny grill kojarzy nam się z mięsem wieprzowym bądź drobiowym, ale czy próbowaliście kiedyś grillować ryby? To smaczny posiłek, który zawiera zdrowe tłuszcze omega 3 oraz wiele innych wartości odżywczych. Jakie ryby najlepiej wybierać? Doskonałe na ruszt będą łosoś, pstrąg lub dorada. Najlepiej wybierać na grilla mięso ryby ze skórą. Szkodliwe związki często kumulują się na powierzchni grillowanych potraw, dlatego ryby najlepiej grillować ze skórką i łuskami. W ten sposób zatrzymamy część szkodliwych substancji unoszących się w dymie.

Grillowane warzywa? - warto spróbować!

Przy wymienianiu zasad zdrowszego grillowania należy pamiętać o dodatkach. Grillowane warzywa też świetnie smakują i są naturalnymi antyoksydantami. Warzywa neutralizują działanie wolnych rodników odpowiedzialnych za przedwczesne starzenie się, rozwój miażdżycy czy spadek odporności. Grillując warzywa przestrzegaj tych samych zasad, co podczas grillowania mięsa.

Jakie warzywa będą najlepsze? Świetnie sprawdzi się cukinia, kabaczek, bakłażan, papryka, szparagi, pieczarki, cebula a także czosnek. Warzywa można podawać w całości, bądź pokroić na mniejsze kawałki. Mogą być podane w postaci pysznego i zdrowego dodatku do mięs, albo możemy je dołączyć, na przykład, do szaszłyków.

Dodatki do pieczonych mięs

Czym jeszcze możemy wzbogacić nasze grillowe menu? Zdrowym dodatkiem do grillowanego mięsa są sałatki i surówki ze świeżych warzyw. Do tego możemy wykorzystać prawie wszystkie dostępne warzywa i dodatkowo polać je smacznym dressingiem. Surówki i sałatki świetnie urozmaicą grillowe menu i korzystnie wpłyną na naszą sylwetkę oraz układ pokarmowy.

Jakie napoje wybrać do grillowanego mięsa?

Podczas grillowania latem na stole nie może zabraknąć także czegoś do picia. Najczęściej są to słodkie napoje gazowane bądź alkoholowe. Tego rodzaju produkty pobudzają nasz apetyt i są wysokokaloryczne. W połączeniu z kiełbasą czy karkówką powstaje bomba kaloryczna, która jest mało korzystna dla naszego zdrowia. Lepiej zastąpić je niegazowaną wodą z cytryną, do której możemy dodać także świeże owoce. W ten sposób mamy zdrową i orzeźwiającą lemoniadę, która doskonale ukoi nasze pragnienie podczas upalnych dni.

Grillowanie to z pewnością must have każdej majówki i dla wielu z nas to świetna okazja do spotkań na świeżym powietrzu. Pamiętajmy jednak, aby grillowane posiłki nie były stałym elementem naszej diety. Jeśli tylko zachowamy umiar, wtedy nasz organizm poradzi sobie nawet z tłustym grillowanym mięsem. Jeśli jednak nie chcemy porzucić naszej diety nawet w okresie majówki, to wybierajmy chude mięso lub ryby. Przestrzegajmy również zasad zdrowego grillowania, takich jak wybór odpowiedniej podpałki, używanie tacek aluminiowych czy unikanie wycieku tłuszczu bezpośrednio do ognia. Grillowanie podczas majówki to już nasza polska tradycja, pamiętajmy tylko o kilku zdrowych zasadach, abyśmy mogli cieszyć się wolnym czasem spędzonym wspólnie z rodziną i przyjaciółmi bez przykrych dolegliwości.

Katarzyna Mroczek


Jest absolwentką kierunku Zarządzanie ze specjalizacją E-biznes i profesjonalna komunikacja. Swoje doświadczenie zdobywa m.in. w jednej z wiodących, polskich firm farmaceutycznych. Od zawsze lubiła pisać, a blog i social media to doskonałe miejsca na realizację jej pasji.  Poza pracą uwielbia podróżować, poznawać nowych ludzi, ich kulturę oraz tradycje.